Jeruzalem is misschien wel de heiligste stad ter wereld. Drie wereldgodsdiensten komen er samen. Het levert veel strijd op, maar ook een karrenvracht aan historie en cultuur.
Vrolijk wapperen honderden Israëlische vlaggetjes je toe tijdens een stadswandeling door Jeruzalem. Ze zijn opgehangen aan raamkozijnen, dakpannen en televisieantennes.Het blauwwit steekt prachtig af tegen de natuurstenen huizen, waaruit de hele stad is opgetrokken. Er lijkt geen vuiltje aan de lucht. En toch loop je door het meest betwiste gebied ter wereld.
Heilige stad voor Joden, christenen en moslims
Het probleem van Jeruzalem is dat de stad belangrijk is binnen drie godsdiensten: het Joodse geloof, het christendom en de islam. Voor die eerste twee godsdiensten is zij zelfs de bakermat. Voor de islam is Jeruzalem na Mekka en Medina de derde heilige stad.
Deze samenballing van spiritualiteit heeft Jeruzalem op twee manieren vorm gegeven: zij heeft de stad in het verleden tot een bloederig strijdtoneel gemaakt van religieuze fanatici. Maar zij heeft ook geresulteerd in een fascinerende opeenhoping van indrukwekkende cultuurschatten.
Klaagmuur
Zo is er natuurlijk de wereldberoemde Klaagmuur waarin je op een klein papiertje een wens of boodschap voor God kunt achterlaten. De muur is het enige wat overbleef van de heiligste Joodse tempel aller tijden, bovenop de tempelberg, nadat de Romeinen haar kort en klein sloegen.
Typerend voor Jeruzalem is dat op deze heiligste plaats binnen het jodendom nu ook de goud gekoepelde Al-Aqsa moskee staat, één van de heiligste tempels voor moslims. Zeggenschap over de tempelberg is dan ook één van de heetste hangijzers binnen de discussie over de opsplitsing van Jeruzalem.
West- en Oost-Jeruzalem
Al jarenlang zijn er vruchteloze onderhandelingen gaande over een eventuele opdeling van de stad. West-Jeruzalem is sinds 1950 de hoofdstad van de Joodse staat Israël. Maar de Palestijnse autoriteit ziet Oost-Jeruzalem als de hoofdstad van de toekomstige Palestijnse staat, die zij voorstaat.
In 1980 annexeerde Israël het oostelijke deel van Jeruzalem, waar vooral islamitische Palestijnen woonden. Sindsdien bouwt Israël verwoedt in dit deel van de stad om op basis van de uitdijende Joodse bevolking aanspraak te blijven houden op dit deel.
Kerk van de wederopstanding
Nagenoeg alles in Jeruzalem heeft een religieuze lading. Zo kun je er de plek bezoeken waar Jezus ooit zou zijn gekruisigd en moet zijn opgestaan uit de dood. Dat gebeurde in een grot, maar op de betreffende plek staat nu een indrukwekkende kerk.
De zes vertrekken van die kerk worden beheerd door zes verschillende christelijke stromingen: de rooms-katholieken, de Grieks, Russisch, Armeens, Syrisch en Ethiopisch orthodoxen en de Kopten uit Egypte.
In het midden van de kerk staat een minuscuul kapelletje. Je moet op je knieën om binnen te komen. Een Grieks-orthodoxe monnik houdt de wacht. Eenmaal binnen ben je op de plek waar het wonder zou zijn geschied: de wederopstanding.
Yad Vashem
Een voorbeeld van de politieke importantie van Jeruzalem is het Yad Vashem museum. Dit is het prachtige en indrukwekkende Holocaust monument in de stad van het volk dat zo heeft geleden onder de moordzucht van de nazi's in de Tweede Wereldoorlog.
Het museum, dat ook niet-Joodse bezoekers vaak tot tranen roert met zijn vaak afgrijselijk en soms juist ook zeer subtiele verbeelding van de moord op zes miljoen Joden, kijkt gracieus uit over de stad.
Wat is er te doen in Jeruzalem?
- Bezoek de Klaagmuur en laat je wens daar achter in de muur.
- Laat de verschrikkingen van de Holocaust op je inwerken in Yad Vashem.
- Maak een kerkentocht die je langs tientallen Bijbelpassages brengt.
- Bezoek het graf van Koning David, de man die ooit Goliath velde.
- Vergeet niet ook te feesten als je in Jeruzalem bent. Je zou het misschien niet verwachten, maar het nachtleven in de heiligste stad ter wereld is wel degelijk hip en bruisend.
