Wil je de geschiedenis van Laos begrijpen, dan moet je naar Vieng Xai. Het kleine dorpje speelde de hoofdrol in een van de belangrijkste momenten uit de Laotiaanse geschiedenis. Vieng Xai is het communistische centrum van Laos. Hier vond de geheime oorlog plaats die sterk was gelieerd aan de Vietnamoorlog in het oosten. Het wordt de Stad van de Overwinning genoemd. Je kunt de schuilgrotten nog altijd bezoeken.
Centrum van marxisme
Het is moeilijk voor te stellen dat Vieng Xai eens het bruisende centrum van het marxisme in Laos was. Het kleine dorpje heeft iets spookachtigs.
Het ligt in een prachtige vallei met groene heuvels en grillige kartstgebergtes. Die bergen rijzen op uit rijstvelden, suikerrietplantages en zonnebloemvelden. Het dorpje is maar een schim.
Het centrale dorpsmonument is verwaarloosd. Het is een standbeeld van een boerin, een soldaat en een arbeider die triomfantelijk op een bom staan, waarin USA is gegraveerd. Het is één van de weinige herinneringen aan het verleden.
Vietnamoorlog
De grote attractie van Vieng Xai zijn de 102 grotten, de Vieng Xai Caves, die in het gelijknamige district te vinden zijn. Tijdens de geheime oorlog, die duurde van 1964 tot 1973 en gerelateerd was aan de oorlog in buurland Vietnam, waren de grotten de belangrijkste schuilplaats voor de leden van de communistisch partij Pathet Lao.
Tijdens de geheime oorlog viel de Amerikaanse CIA Laos aan uit angst voor het oprukkende communisme in Indochine. De Pathet Lao streed samen met het communistische Noord-Vietnam, hoewel de machthebbende Royal Laotian Party zich lieerde aan Thailand en de Verenigde Staten.
Ondergrondse schuilplaatsen
Negen jaar lang werd Laos gemiddeld om de acht minuten gebombardeerd. Daarmee is Laos het meest gebombardeerde land ter wereld. Vooral Noord-Laos is zwaar getroffen.
Je mag de grotten alleen met een gids bezoeken. Hij neemt je mee naar de schuilplaatsen van de belangrijkste politieke figuren.
De donkere kale holen laten zien wat voor erbarmelijke tijd dat moet zijn geweest. Je komt in spartaanse kamers waar strijders weken of soms maandenlang nauwelijks zonlicht hebben gezien.
Kantoor Kaysone Phomivihane
Bezoek de voormalige werkplek van Kaysone Phomivihane. Hij was een van de belangrijkste leden van de Pathet Lao. Nadat de Pathet Lao in het jaar 1975 de macht over Laos in handen kreeg, werd hij minister-president en later president van het land.
Zijn kantoor ligt op 140 meter diepte. Voordat er trappen werden aangelegd, kon je alleen met een touw de grot bereiken.
Prins Souphanouvong
Een andere grot is het huis geweest van Prins Souphanouvong, het enige lid van de Laotiaanse Koninklijke familie dat zich aansloot bij de Pathet Lao.
Er is een hoofdkwartier waar giften van wereldleiders zijn uitgestald. De tour voert langs vijf grotten, al werden in totaal meer dan honderd grotten als schuilplaats gebruikt.
Vijver
In de buurt van de grotten vind je een paar imponerende huizen. Na de oorlog hebben leden van de Pathet Lao deze huizen in de streek gebouwd, omdat de plek hen voor altijd herinnert aan de strijd die zij geleverd hebben.
Dat zie je ook in de symboliek van de vijver die bij de grotten is aangelegd. De vijver heeft een inkeping die de verhoudingen in Laos moet voorstellen. Tachtig procent hangt de Pathet Lao al aan en voor de overige twintig procent moet nog voor worden gestreden.
Wat is er te doen in Vieng Xai?
- Bezoek de schuilgrotten waar de leiders verbleven. Een tour langs de grotten duurt ongeveer drie uur.
- Fiets door de prachtige vallei met groene heuvels langs rijstvelden, suikerrietplantages en zonnebloemvelden.
- Bezoek de imponerende huizen in de buurt van de grotten. Zie daar ook de vijver die is aangelegd om de verhoudingen in Laos te symboliseren.
- Bezoek de grotten vanuit Xam Nua. Dit stadje licht op 12 kilometer van de grotten en heeft een groter centrum met betere accommodatie dan Vieng Xai.
- Xam Nua staat bekend om haar markt met veel Chinese, Vietnamese en lokale producten.