Het is een van de zoetste meren ter wereld, én een van de diepste en grootste meren ter wereld. En in de winter ligt er zo'n dikke laag ijs op dat je er met een auto overheen rijdt. Khövsgöl Nuur, het meest beroemde meer van Mongolië.
Het Khövsgöl Nuur meer zou zo in een Alpenlandschap passen. Bijna honderd kleine riviertjes uit de omliggende bergketens komen samen in het kristalheldere water. Terwijl slechts één rivier, de Egiin Gol, vanuit het meer wegstroomt richting het Baikal meer in Siberië.
Taigabossen
De Russische grens in het noorden van Mongolië kent een heel ander leven dan de Gobi woestijn in het zuiden. In Khövsgöl zijn de steppen eindeloos en tekenen zich af tegen grillige bergen. De kamelen uit het zuiden zijn hier vervangen door rendieren. In de uitgestrekte naaldwouden, ook wel taiga genoemd, valt jaarlijks wel veertig centimeter regen.
Kraakheldere meren domineren het gebied Khövsgöl. Het gelijknamige Khövsgöl Nuur is het meest bekende meer van Mongolië. In de zomer valt er behoorlijk veel regen, maar dat levert doorgaans de meest mooie kodak momenten op. Reusachtige regenbogen verschijnen aan de oevers van het meer.
Diepste meer
Hoewel Khövsgöl vooral het bezoeken waard is vanwege de overdonderende natuur is de stad Mörön een goed startpunt. Blijf hier niet te lang en huur een jeep om de omgeving te verkennen. Of ga voor avontuur en lift vanaf de hoofdstad Ulaan Baatar naar dit gebied.
De hoofdattractie van Khövsgöl is het 2760 vierkante kilometer grote meer met dezelfde naam. Het water is zo puur dat je het zo uit het meer kunt drinken. Het is het diepste meer van Centraal-Azië en zou twee procent van al het zoete water op aarde bevatten.
Divers volkje
Na de lege wegen van Ulaan Batar naar Mörön wordt het hoe dichter je bij Khövsgöl Nuur komt steeds drukker. Veel nomaden heb hun gerkampen opgeslagen in de buurt van het vruchtbare meer. Het zit vol met vis en het is er groen voor het vee.
Er leven meer Mongolen buiten Mongolië dan in het land zelf. Alleen in China wonen er al meer dan drie miljoen. Dat is evenveel als het aantal Mongolen die wel in Mongolië wonen. Het is een heel divers volkje.
Rendieren
Er zijn tientallen etnische minderheden wiens roots liggen in het omringende Turkije, Kazachstan en Rusland. De Darkhad, Buryat en Tsaataan bevolken de Khövsgöl regio. Hier spreekt (bijna) iedereen dezelfde taal, die zowel in geschrift als klank nog het meest op Turks lijkt.
Zo zijn de Tsaatan nog echte nomaden. Hun gehele bestaan is rondom hun kostbaarste bezit gebouwd: het rendier. De dieren geven melk om te drinken, voorzien huiden voor kleding, trekken de zware sledes en uiteindelijk is het vlees om te eten. De Tsaatan leven een zeer geïsoleerd leven en zijn lastig om te bezoeken.
Zwemmen of rijden
In het winter kan de laag ijs wel anderhalve meter dik vriezen. Dit betekent dat vrachtwagens vanuit het Russische Siberië het meer als kortste route gebruiken om Mongolië binnen te rijden. Eigenlijk is dit verboden, omdat er nogal eens een truck met vervuilde lading door het ijs is gezakt.
Daar is echter niets van te zien wanneer jij in een kajak over het gladde water glijdt. Of een hengel uit gooit om te vissen.
Wat is er te doen in Khövsgöl?
- Eet in een van de vele guanz. het is niet veel meer dan een kantine, maar het eten is er goed én goedkoop. Ook de markt van Mörön is het bezoeken waard om wat goedkoop fruit te scoren.
- Ga in de lente naar Khövsgöl Nuur. De kans op regen is dan erg klein en alle planten bloemen staan in bloei. Hoewel de lokale bevolking beweerd dat de winter het beste moment: je kijkt door het bevroren meer heen alsof je op een glazen vloer staat.
- Maak vanuit het stadje Khatgal een mooie wandeling van tien tot twintig kilometer.
- Op een meer moet natuurlijk gevaren worden. Khövsgöl Nuur is misschien nog wel mooier vanaf het water dan vanaf de oever. Huur een kayak en gooi meteen een hengel uit om verse vis te vangen.
- Khövsgöl Nuur is de plek om de gertent van de nomaden even te verruilen voor je eigen tentje. Het gebied rondom het meer is een perfecte kampeerspot.