De enige miljoenenstad van Mongolië is de hoofdstad. Ulaanbaatar is het centrum van het land: het is er ijskoud of snikheet. Moderne Mongolen en traditionele monniken ontmoeten elkaar in de stad die al honderden jaren geen straatnamen kent.
Na een lange treinreis met de Trans-Siberië Express is Ulaanbaatar voor veel reizigers de eerste kennismaking met Azië. De grensovergang van Rusland met Mongolië betekent vooral wachten, heel lang wachten. Diverse paspoortcontroles en andere inspecties verder rolt de Trans-Siberië Express heel langzaam de Mongoolse hoofdstad binnen.
Koudste hoofdstad
De vriendelijke mensen zijn een verademing na de vaak wat stugge Russen. En dat terwijl Ulaanbaatar één van de koudste hoofdsteden ter wereld is. De gemiddelde temperatuur ligt net onder het vriespunt.
De winter kun je sowieso maar beter vermijden, dan hangt er veel smog in de stad. De Sovjetachtige stad ligt op 1.300 meter en wordt in het dal van de rivier Tuul Gol omringd door gigantische bergen. Ruim één miljoen mensen wonen in de Mongoolse hoofdstad Ulaanbaatar. Dit is een derde van de Mongoolse bevolking.
Rode Held
De stad heeft een bijzonder verleden van diverse heersers en monarchieën. In 1639 is de eerste hoofdstad gesticht van het Mongoolse rijk, dat was zo'n vierhonderd kilometer verderop in Örgöö.
Na meer dan vijfentwintig keer te zijn verplaatst, verschillende Chinese overheersers en Russische revoluties verder is de Mongoolse hoofdstad sinds 1778 op de huidige plek te vinden. De naam Ulaanbaatar is afgeleid van het Russische Oelan-Bator. Dit betekent Rode Held.
Spoorknooppunt
Ulaanbaatar vormt het belangrijkste knooppunt van Mongolië. Zowel de Trans-Siberische als de Mongolische spoorlijn komen er samen en worden hier verbonden met het Chinese spoornet. De hoofdstad vormt voor vele treinreizigers een tussenstop op weg naar het Verre Oosten.
Sükbataar Square vormt het hart van de stad. Hier zit de gelijknamige held waarnaar het plein is vernoemd, Damdiny Sükbataar, al bijna een eeuw parmantig op zijn bronzen paard. Deze revolutionair is verantwoordelijk voor de onafhankelijkheid van de Chinezen in 1921.
Straatloze stad
Hoewel de straten van Ulaanbaatar recht toe recht aan lopen, kan het een gigantische zoektocht zijn om een adres te vinden in de hoofdstad. Omschrijvingen als Microdistrict 25, Building 9 en flat 11 zijn heel gewoon. Straatnaambordjes zijn een onbekend fenomeen. Goed zoeken dus.
Gandantegchinlen Khiid klooster, ofwel de grote plaats van complete blijdschap, is de trekpleister van Ulaanbaatar. Dit boeddhistische hoogtepunt kent geen toegangsprijs maar een vrijwillige bijdrage van ongeveer een dollar. Het is een van weinige kloosters die intact is gebleven onder het Russische bewind van Stalin.
Het twintig meter hoge bronzen standbeeld van Migjid Janraisig dat voor het klooster staat, is niet het origineel. Dat werd door de Russen vernield. Het huidige standbeeld werd halverwege de jaren negentig door de dalai lama zelf opnieuw ingewijd en met ruim vijfhonderd meter zijde ingewikkeld.
Nadaam
In de tweede week van juli gaat Ulaanbaatar helemaal los met Nadaam. Dit nationale festival duurt drie dagen en is de plek om typisch Mongoolse tradities te aanschouwen: van paardenraces tot worstelen.
Mooie musea zijn het Natural History, met resten van dino's of Mongolian History om meer te leren van de cultuur. Sta hier niet te lang stil, buiten maak je veel meer kans om kennis te maken met de Mongoolse cultuur dan binnen. Veel bewoners van Ulaanbaatar lopen nog in traditionele klederdracht en staan ondanks de taalbarrière open voor contact.
Wat is er te doen in Ulaanbaatar?
- Bezoek Café Amsterdam in Ulaanbaatar. Drink lekkere koffie en geniet van een van de vele optredens die in deze door drie Nederlanders opgericht culturele hotspot.
- Ontvlucht de drukte in Nairamdal Park, het park van de vriendschap, het stadspark van Ulaanbaatar. Naast een favoriete wandelplek is het reuzenrad een uitstekende plek om bij te komen.
- Breng een bezoekje aan het museum National History, maar geef je ogen vooral de kost buiten op straat.
- Ga in de zomer naar Ulaanbaatar. Zo vermijd je de smog uit de winter. En ben je getuige van Nadaam, het nationale festival van Mongolië.
- Gandantegchinlen Khiid is een van de weinige in tact gebleven boeddhistische kloosters die niet door de Russen is vernietigd.