Tibet is 'het dak van de wereld'. Lhasa is de hoofdstad van dat dak. Officieel behoort Tibet sinds 1964 tot de Chinezen en is het dus geen land, maar een regio. Wat het ook precies is, bijzonder is het zeker.
Monniken met kale hoofden en rode gewaden lopen snel door de kleine steegjes van Lhasa. Ze zijn op weg naar de Jokhang tempel voor het gebed. De indringende geur van yakboter komt je tegemoet.
Lhasa ligt in het zuiden van Tibet, of de Tibetaanse Autonome Regio van Volkrepubliek China. De stad heeft meer dan een miljoen inwoners en is opgedeeld in twee delen: het Chinese westerse deel en het Tibetaanse oosterse deel.
Op grote hoogte
Lhasa ligt op een hoogte van 3.650 meter, waardoor de lucht zuurstofarmer is dan je gewend bent. Je ademhaling gaat moeizaam en af en toe moet je even stilstaan om op adem te komen. Op deze hoogte kun je last krijgen van hoogteziekte.
Het beste is om een paar dagen voor Lhasa uit te trekken en alles op je gemak te bekijken. Als je geacclimatiseerd bent, is het tijd om de rest van het bergachtige land te ontdekken.
Yakboter in Jokhang
Het spirituele hart van Lhasa is Jokhang, een goede plek om je bezoek aan de stad te beginnen. Op weg naar de heilige boeddhistische tempel loop je door marktstraatjes waar overal yakkaas, yakvlees en yakboter te koop is. Monniken kopen de boter om hiermee de kaarsjes in de tempel bij te vullen.
Via het Barkhor plein loop je naar de ingang van Jokhang. Vanaf daar laat je je door de enorme stroom prevelende monniken meevoeren in de pelgrimagetocht, of kora, rond de tempel.
Pelgrimtocht
Sommige pelgrims vervolgen hun tocht al prostrerend. Ze vouwen hun handen samen voor hun hoofd, dan voor hun borst en vallen vervolgens op hun knieën. Nadat ze zich helemaal hebben uitgestrekt staan ze weer op. Dan mogen ze drie stappen zetten, waarna het hele ritueel zich herhaald.
In de Jokhang tempel branden op de binnenplaats duizenden yaklichtjes. Gebedsmolens staan op een rij, pelgrims houden ze draaiende. Stapvoets laat je je leiden door de mensenmassa, die overal yakboter op de muren smeert als offer.
Verblijf voor dalai lama
De volgende dag bezoek je het beroemde Potala Paleis. Dit paleizencomplex vormt tot 1959 het winterverblijf voor verschillende dalai lama's, tot de Chinezen de huidige Dalai Lama verbannen naar Dharamsala in India.
Potala ligt enkele kilometers buiten het oude centrum van Lhasa, op de Mar Pori berg. Vanaf een afstand doemt het paleis op. Wanneer je er eenmaal voor staat, kun je je ogen niet meer van het indrukwekkende witte gebouw afhouden.
Prachtig Potala
Op de Mar Pori berg hebben verschillende paleizen gestaan. Het huidige bouwwerk is gemaakt in de zeventiende eeuw, onder leiding van de vijfde dalai lama. Het paleis is goed bewaard gebleven en staat sinds 1980 open voor publiek. Het is officieel een Chinees museum en per dag mogen er 2.300 bezoekers naar binnen.
Potala bestaat uit dertien verschillende verdiepingen en 999 vertrekken. Op de bovenste etage, het witte paleis, bevinden zich de oude privé-kamers van de dalai lama's. Het rode paleis had vooral een religieus doel en bevat het graf van de vijfde Dalai Lama.
Terwijl je door de smalle met yakboterlampjes verlicht gangen loopt, valt de leegte van het complex op. Je beseft dat het eigenlijk anders had moeten zijn: gangen vol Tibetanen en vertrekken bewoond door de dalai lama.
Wat is er te doen in Lhasa ?
- In het Sera klooster ligt op vijf kilometer van Lhasa. Ooit woonden hier vijfduizend monniken, tegenwoordig nog maar een paar honderd. Elke middag, behalve zondag, gaan de monniken met elkaar in debat. Als toerist mag je hier bij zijn, een aanrader.
- Het oosterse deel van Lhasa vormt het oude Tibetaanse deel, waar de invloed van de Chinezen nog beperkt is. Bezoek de Tromsikhang Markt en koop yakboter en ga langs bij kleine mooie gebouwen als de Karmashar Tempel en het Meru Sarpa klooster.
- Bezoek het beroemde Potala Paleis. Dit enorme witte gebouw op de top van een berg zal voor altijd op je netvlies gebrand blijven. Ooit woonden hier de dalai lama's. Nu is het een Chinees museum waar per dag 2.300 bezoekers in mogen.
- Voel je een pelgrim tijdens de tocht op de heilige Jakhong tempel. Om je heen prevelen monniken hun mantra's en smeren pelgrims yakboter op de muren. De tocht moet met de klok mee gebeuren, en daarna mag je pas de tempel in.
- Ben je tijdens het Saga Dawa festival in Lhasa, dan heb je geluk. Tijdens dit festival zie je duizenden pelgrims in de stad en wordt de tocht om de Jahhong tempel nog kleurrijker en dikker dan normaal. Wanneer het festival is, hangt af van de maan.
