Efeze omvat de mooiste Romeinse ruïnes ter wereld. Ooit stond er ook de beroemde oud-Griekse Tempel van Artemis. Daar is echter weinig van over. Het mag de pret nauwelijks drukken.
Turkije heeft behoorlijk wat archeologische vindplaatsen, maar Efeze spant de kroon. De vroegere handelsplaats heet ook wel het 'grootste openluchtmuseum van het Romeinse Rijk'.
Haar strategische ligging aan de Egeïsche Zee maakte Efeze tot een belangrijke stad in de oudheid. Het was een glorieuze plaats vol weelde. Op het hoogtepunt van de Romeinse macht had de stad 250.000 inwoners. Het is dan ook niet vreemd dat Efeze één van de populairste attracties van Turkije is.
Romeinse tempels en badhuizen
Efeze ligt in het uiterste westen van Anatolië, het Aziatische deel van Turkije, vlakbij het plaatsje Selcuk, ter hoogte van Athene aan de andere kant van de zee.
Van de gigantische oude stad is nog geen twintig procent opgegraven. Toch geven de ruines een goede impressie van het Romeinse stadsleven. Je ziet hier de resten van oude Romeinse baden, tempels en vroege waterleidingsystemen.
De Tempel van Artemis, de Bibliotheek van Celsus en het Theater van Efeze spreken het meest tot de verbeelding.
Tempel van Artemis
Het belangrijkste bouwwerk van de havenstad was de Tempel van Artemis. Tegenwoordig is er weinig meer van te zien, maar de tempel behoorde tot de zeven klassieke wereldwonderen. Het heilige bouwwerk was een eerbetoon aan de Griekse godin van de jacht, vruchtbaarheid- en maan. Diana in het Latijn.
De hellenistische tempel werd gebouwd door de oude Grieken en stond op een rechthoekig plateau met een oppervlak van ongeveer 130 bij 65 meter. De tempel was helemaal opgetrokken uit marmer. Het moet een indrukwekkend gezicht zijn geweest. Niet minder dan 127 zuilen van achttien meter hoog omringden het complex.
De tempel herbergde veel waardevolle kunstwerken. Helaas maakten het Germaanse volk de Goten in 263 na Christus een einde aan haar glorieuze bestaan. De tempel werd verwoest en nooit meer opgebouwd.
De bibliotheek van Celsus
Het hedendaagse hoogtepunt van Efeze is voor velen de Bibliotheek van Celsus. De zoon van gouverneur Celsus liet de publieke bibliotheek in de tweede eeuw bouwen als grafmonument voor zijn vader. De bibliotheek had drie verdieping en een collectie van meer dan 12.000 perkamentrollen.
Het imposante gebouw is voor een deel gerestaureerd. In de voorgevel staan de beelden van vier vrouwen. Ze beelden de deugden uit die Celsus nastreefde. Sofia staat voor de wijsheid, Episeme voor de kennis, Arete voor de deugd en Ennoia voor het verstand.
Panayir Hill
Op de helling van Panayir Hill torent het oude theater uit boven de ruines van de stad. Het gebouw visualiseert het glorieuze verleden van Efeze in één oogopslag.
Het theater bood plaats aan 25.000 toeschouwers. De 67 rijen zitplaatsen zijn opgedeeld over drie ringen. Op de onderste ring zaten de belangrijkste gasten op marmeren banken, met in het midden uiteraard de stoel van de keizer.
De arena was de ontmoetingsplek van de stad. Naast theater- en muziekvoorstellingen kwamen de Romeinen er ook samen voor gladiatorwedstrijden en dierengevechten. Ook was het een podium voor filosofische, politieke en religieuze discussies. Vanaf de top van het theater heb je een prachtig uitzicht over de vervallen stad
Wat is er te doen in Efeze?
- Zorg dat je Efeze 's ochtends vroeg bezoekt. Op de rotsachtige zandvlakte vol ruïnes kan de temperatuur oplopen tot boven de veertig graden.
- Blijf even iets langer stil staan voor de bibliotheek van Efeze. Deze ruïne is het best bewaard gebleven en telt drie verdiepingen. Waan je terug in de tijd van de Romeinen.
- Ga naar de stranden en boulevards van het nabijgelegen Kusadasi. Na zoveel geschiedenisles in Efeze is het lekker om even te ontspannen op een ligbedje van dit Turkse badplaatsje.
- Vanuit datzelfde Kusadasi maak je een boottocht naar buurland Griekenland. Vanaf de Turkse kust vaar je langs de meest prachtige baaien naar een van de Griekse eilanden.
- Neem plaats op een van de tribunes van het voormalige theater. In deze arena vochten gladiatoren. Vanaf de bovenste rij heb je een mooi uitzicht over Efeze.
