Als je het eiland Cat Ba nadert, zie je bergketens aan de horizon die lijken op de rug van een draak. Het eiland is het grootste van een archipel in het westelijke deel van Halong Bay en heeft maar één plek van noemenswaardige grootte: het vissersdorp Cat Ba, dat langzaam maar zeker een toeristische trekpleister aan het worden is.
De rest van het eiland is grotendeels onbedorven en onbegaanbaar, met slechts een handjevol verharde wegen door een landschap van valleien en kalkstenen pieken met hier en daar welige kustvlakten.
Nationaal Park
In 1986 werden het halve eiland en de naburige wateren uitgeroepen tot Cat Ba National Park ter bescherming van de diverse ecosystemen, variërend van koraalriffen en mangrovemoerassen aan de kust tot tropische, altijdgroene bossen.
In 2004 werd de waarde van het eiland nog eens erkend toen de Cat Ba-archipel een Unesco Biosphere Reserve werd.
Lan Ha-baai
Een goede manier om dit gebied te verkennen is per boot vanuit de stad Cat Ba. Je vaart door het labyrint van de Lan Ha-baai, die minder intensief bezocht wordt dan de grotere Halong baai. Er zijn drijvende dorpen en oesterkwekerijen, waarvan een aantal is opgenomen in het programma van excursies.
Andere opties zijn kajakken, rotsklimmen en een bezoekje aan de afgelegen stranden, waar het water duidelijk schoner is dan elders in de baai. Maar wees gewaarschuwd: Cat Ba is allesbehalve onontdekt en tijdens de plaatselijke zomervakantie (juni tot half aug) kan het in de hotels en op de stranden zwart zien van de mensen.
China
Archeologische vondsten tonen aan dat er minstens 6000 jaar geleden al mensen leefden in de kalksteengrotten. Eeuwen later vormden deze grotten de perfecte schuilplaats tijdens de oorlog - het leger is om strategische redenen altijd nadrukkelijk aanwezig geweest op Cat Ba.
Toen er in 1979 problemen ontstonden met China, vluchtten honderden etnische Chinezen, en deze uittocht zette zich het volgende decennium voort toen 'bootvluchtelingen' op zoek gingen naar een beter leven. Hierdoor nam het aantal eilandbewoners af tot minder dan 15.000. Nu heeft het toerisme voor voorspoed gezorgd en neemt de bevolking snel in aantal toe.
Haven achter heuvel
De stad Cat Ba ligt tussen groene heuvels en een hoefvormige baai vol coracles en vissersboten. Door de ligging van de stad heb je er een prachtig zicht op de zonsondergang. Buiten het hoogseizoen hangt er een ontspannen sfeertje, ondanks de recente toename van het toerisme, die ervoor gezorgd heeft dat er een groot aantal nieuwe hotels en restaurants in het havengebied is geopend.
De stad is in twee delen verdeeld: de meeste voorzieningen voor toeristen vind je rond de nieuwe opstapplaats van de draagvleugelboot, terwijl 800 meter westwaarts het originele vissersdorp ligt met een drukke markt met eet- en bia hoi-kraampjes. Achter de opstapplaats van de draagvleugelboot ligt een kleine heuvel met een oorlogsmonument dat werd geplaatst tijdens het bezoek van Ho Chi Minh in 1953.
Aan de achterkant van de heuvel heb je zicht op de haven. Als je het leven op het water van dichtbij wilt zien, kun je een coracle huren, een soort watertaxi die je in de haven ziet ronddobberen. Als je stevig onderhandelt, hoeft dat niet meer dan 20.000 dong te kosten.
Romantische stranden
Ten oosten van de stad vind je drie kleine zandstranden met romantische namen: Cat Co 1, Cat Co 2 en Cat Co 3. De twee meest zuidelijke - 1 en 3 - zijn populairder, waardoor er vakantieoorden worden gebouwd. Ze zijn via een pad langs de kliffen met elkaar verbonden, waarover je zowel overdag als 's avonds heerlijk kunt wandelen.
Cat Co 2 is rustiger en schoner, en je kunt er snacks en drinken kopen, maar er is weinig schaduw. Je kunt er via een plankenpad dat al enige tijd onder reparatie is vanaf Cat Co 1 komen.